Ήταν το 1996. Το μεταδοτικό ισπανικό ποπ τραγούδι Μακαρένα είχε βάλει όλον τον κόσμο να χορεύει στον ρυθμό του και οι λάτρεις του σινεμά παρακολουθούσαν με κομμένη την ανάσα τον πράκτορα Ίθαν Χαντ να αποκαλύπτει πλεκτάνες κατασκόπων, κλεμμένους δίσκους υπολογιστών και δολοφονίες στην πρώτη του Επικίνδυνη Αποστολή, όταν η KONE παρουσίασε τον ανελκυστήρα χωρίς μηχανοστάσιο, MonoSpace®.
Η εν λόγω πρωτοποριακή καινοτομία άλλαξε την τεχνολογία εγκατάστασης και παραγωγής στον κλάδο και σηματοδότησε μεγάλες βελτιώσεις στην αποδοτικότητα τόσο του χώρου όσο και της ενέργειας. Αλλά η προέλευσή της εντοπίζεται πίσω στο παρελθόν, μια ημέρα στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν ο Harri Hakala πήγε για τρέξιμο και εκεί είχε μια στιγμή έμπνευσης.
Ο Hakala εργαζόταν το διάστημα εκείνο ως μηχανικός στην ΚΟΝΕ πάνω στους γραμμικούς κινητήρες. Ενώ έκανε τζόκινγκ, του ήρθε η ιδέα να δημιουργήσει ένα μηχανοκίνητο σύστημα έλξης (αντί των γραμμικών κινητήρων). «Ήξερα ότι κάτι εξαιρετικά σημαντικό είχε εφευρεθεί», αναπολεί ο Hakala, ο οποίος πιστεύει ότι ακριβώς εκείνη η στιγμή σημάδεψε τη γέννηση του MonoSpace.
«Αυτό που χρειαζόταν ο ανελκυστήρας MonoSpace ήταν ο EcoDisc σε σχήμα δίσκου, ένα μηχανοκίνητο σύστημα έλξης που είναι αρκετά επίπεδο ώστε να βρίσκεται μέσα στο φρεάτιο του ανελκυστήρα», εξηγεί ο Hakala, ο οποίος είναι πλέον Διευθυντής Ερευνών στην KONE.
Έως τότε, τα ογκώδη στοιχεία του ανυψωτήρα στεγάζονταν σε ξεχωριστό χώρο (είτε στο πάνω μέρος είτε στο κάτω μέρος των κτιρίων). Ο EcoDisc της KONE αποδέσμευσε τον χώρο αυτόν και επέτρεψε στους αρχιτέκτονες να γίνουν πιο δημιουργικοί με τη χρήση του χώρου.
ΑΠΟΛΥΤΗ ΜΥΣΤΙΚΟΤΗΤΑ
Ο πρώτος κινητήρας EcoDisc δημιουργήθηκε στο κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης της KONE στο Hyvinkää, στη Φινλανδία, όπου μια ομάδα έξι ατόμων που περιελάμβανε τον Hakala, τον υπεργολάβο, τους μηχανολόγους σχεδιαστές και τους ηλεκτρολόγους δούλεψε με διακριτικότητα πάνω στο πρώτο πρωτότυπο.
«Το πρώτο πρωτότυπο EcoDisc που λειτούργησε ήταν το χριστουγεννιάτικο δώρο για τη διοίκηση της εταιρείας, τα Χριστούγεννα του 1993», θυμάται ο Hakala. Στη συνέχεια, η ομάδα διευρύνθηκε στα 20 περίπου άτομα, τα οποία ανέπτυσσαν και δοκίμαζαν με πάθος την τεχνολογία.
Η πρώτη ομάδα ανελκυστήρων MonoSpace της KONE, οι οποίοι αρχικά έφεραν την ονομασία «Greenstar», πωλήθηκαν σε πιλοτικούς πελάτες στην Ολλανδία στο πλαίσιο της δοκιμής της αγοράς το 1995 πριν από την κυκλοφορία του προϊόντος.
Η τεχνολογία, που αρχικά είχε σχεδιαστεί για εγκαταστάσεις με λίγους ορόφους, αργότερα εφαρμόστηκε και σε ανελκυστήρες σε μεσαία και ψηλά κτίρια. Η ζήτηση για ανελκυστήρες χωρίς μηχανοστάσιο αυξήθηκε. Η παραγωγή ανελκυστήρων μετεγκαταστάθηκε στο Πέρο, στο εργοστάσιο της ΚΟΝΕ κοντά στο Μιλάνο στην Ιταλία, και ένα νέο εργοστάσιο κατασκευάστηκε στο Hyvinkää για να κατασκευάζει τους ανυψωτικούς μηχανισμούς EcoDisc της KONE. Έως τα τέλη της δεκαετίας του ΄90, η οικογένεια κινητήρων ανύψωσης KONE EcoDisc αποτελούσε την εμβληματική σειρά προϊόντων της KONE.
ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΣΤΟ ΒΕΛΤΙΣΤΟ
Μετάβαση στο 2012. Η KONE ήταν έτοιμη να αποκαλύψει τη νέα και βελτιωμένη έκδοση του MonoSpace®. «Το συγκεκριμένο έργο ξεκίνησε με βάση τα σχόλια από τους Ασιάτες πελάτες μας, οι οποίοι εξέφρασαν την επιθυμία για μεγαλύτερη άνεση κατά την κίνηση. Έτσι, ξεκινήσαμε να δούμε εάν μπορούσαμε να κάνουμε το καλύτερο βέλτιστο», αναφέρει ο Tomio Pihkala, ο Διευθυντής Τεχνολογίας της KONE.
«Ύστερα από τρία χρόνια αυστηρών ελέγχων, πολύπλοκων διαχωροταξικών σχεδιασμών και εφαρμογής των οικοδομικών κανονισμών, καταφέραμε επιτέλους να δημιουργήσουμε τον καλύτερο ανελκυστήρα που είχε κατασκευαστεί ποτέ», αναφέρει. «Πάντα προσφέραμε τις καλύτερες λύσεις. Η νέα λύση ήταν ακόμα καλύτερη», προσθέτει.
Ο μηχανισμός KONE EcoDisc ανανεώθηκε, τα φρένα αναβαθμίστηκαν, ο έλεγχος της κίνησης βελτιώθηκε, το σύστημα ανύψωσης κεντραρίστηκε και σχεδιάστηκε να είναι με χαμηλή τριβή, ενώ παράλληλα η συνολική δομή του θαλάμου κατασκευάστηκε έτσι ώστε να είναι πιο ανθεκτική.
«Χωρίς να ασκείται καμία δύναμη επί των οδηγών, υπήρχε πολύ λιγότερη τριβή, λιγότεροι μηχανικοί θόρυβοι και δονήσεις», εξηγεί ο Pihkala.
Και όχι μόνο. Επίσης, ήταν περισσότερο αποδοτικό από ενεργειακή άποψη. Το αναβαθμισμένο σύστημα περιέλιξης χαλκού του EcoDisc μείωσε την ποσότητα ενέργειας που χανόταν ως θερμότητα και η δυνατότητα αναμονής σήμαινε ότι η κατανάλωση ενέργειας του ανελκυστήρα ήταν σχεδόν μηδενική, όταν ήταν εκτός χρήσης. Το πρόσθετο χαρακτηριστικό του φωτισμού LED μακράς διάρκειας και των ανατροφοδοτών που ανακύκλωναν την ενέργεια για επαναχρησιμοποίησή της στο κτίριο κατέστησε το αναβαθμισμένο προϊόν ως τον πιο ενεργειακά αποδοτικό ανελκυστήρα στον κόσμο.
ΣΚΟΠΟΣ Η ΤΕΛΕΙΟΤΗΤΑ
Ο σχεδιασμός επίσης επαναπροσδιορίστηκε βάσει διεξοδικών ερευνών τάσεων οι οποίες πραγματοποιήθηκαν στην Ευρώπη, την Ασία και τη Βόρεια Αμερική. Ενώ η βασική συλλογή των επιλογών του εσωτερικού χώρου παρέμεινε ίδια σε παγκόσμιο επίπεδο, τα υλικά, τα χρώματα, τα σχέδια, τα αξεσουάρ και τα εξαρτήματα εξατομικεύτηκαν για διαφορετικές αγορές.
«Αντί να παρέχουμε ένα "χαλύβδινο κιβώτιο", θέλαμε να παρέχουμε τον επιθυμητό εξοπλισμό, καθώς και τον καλύτερο σχεδιασμό απευθείας από το εργοστάσιο» αναφέρει ο Pihkala.
Χαρακτηριστικά όπως η σηματοδότηση επίσης ανανεώθηκαν, ώστε να είναι φιλικά προς τον χρήστη με διαισθητικό τρόπο. Δόθηκε έμφαση σε πράγματα όπως η υψηλή ορατότητα της αρίθμησης για μεγαλύτερης ηλικίας άτομα ή για όσους αντιμετώπιζαν προβλήματα όρασης. Ενώ θα πραγματοποιούνται αναβαθμίσεις προκειμένου να ανταποκριθούμε στις ανάγκες των μεταβαλλόμενων τοπίων, το MonoSpace, σύμφωνα με τον Hakala, αποτελεί «κλασικό σχέδιο» που ήρθε για να μείνει. Ο δημιουργός μίλησε!